Trong bối cảnh biến đổi khí hậu đang trở thành mối quan tâm toàn cầu, việc “xanh hóa” giao thông công cộng, đặc biệt là xe buýt, là một hướng đi tất yếu. Việt Nam cũng không đứng ngoài xu thế này khi đặt mục tiêu chuyển đổi toàn bộ xe buýt sang các loại năng lượng sạch vào năm 2030. Tuy nhiên, lộ trình này không hề dễ dàng, đặt ra nhiều bài toán từ chi phí, công nghệ đến thay đổi nhận thức cộng đồng.
Xanh hóa xe buýt: Tất yếu nhưng không dễ dàng
Việc chuyển đổi hệ thống xe buýt sử dụng nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch như điện hoặc khí nén thiên nhiên (CNG) không chỉ giúp giảm ô nhiễm môi trường mà còn nâng cao chất lượng giao thông công cộng. Tuy nhiên, sự thay đổi này đòi hỏi sự đầu tư lớn về hạ tầng và công nghệ.
Theo các chuyên gia, Việt Nam hiện có hơn 23.000 xe buýt đang hoạt động, trong đó phần lớn vẫn chạy bằng diesel. Để thay thế toàn bộ hệ thống xe này bằng xe chạy điện hoặc CNG, cần một khoản ngân sách khổng lồ. Chi phí cho mỗi chiếc xe buýt điện có thể gấp đôi so với xe buýt chạy bằng nhiên liệu truyền thống, chưa kể đến việc xây dựng mạng lưới trạm sạc hoặc nạp khí trên toàn quốc.
Cơ hội từ chính sách và công nghệ hiện đại
Chính phủ đã đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi này. Các chính sách ưu đãi thuế, trợ cấp tài chính cho doanh nghiệp vận tải và thúc đẩy hợp tác quốc tế được kỳ vọng sẽ giúp giảm bớt gánh nặng tài chính.
Bên cạnh đó, sự tiến bộ của công nghệ năng lượng sạch đang mở ra nhiều cơ hội cho Việt Nam. Các nhà sản xuất xe buýt trong nước như VinFast hay Thaco đã bắt đầu nghiên cứu và triển khai các dòng xe buýt điện hiện đại, giúp giảm chi phí nhập khẩu và tăng tính khả thi cho dự án.
Thách thức từ hạ tầng và nhận thức cộng đồng
Một trong những trở ngại lớn nhất là hệ thống hạ tầng hiện tại chưa đáp ứng được yêu cầu của xe buýt điện hoặc CNG. Việt Nam cần xây dựng mạng lưới trạm sạc điện và trạm nạp khí đủ lớn để phục vụ các tuyến xe buýt trên cả nước. Điều này không chỉ đòi hỏi nguồn vốn lớn mà còn cần sự phối hợp đồng bộ giữa các địa phương và doanh nghiệp.
Ngoài ra, nhận thức của cộng đồng về việc sử dụng xe buýt năng lượng sạch cũng cần được nâng cao. Để thu hút người dân sử dụng xe buýt, cần cải thiện chất lượng dịch vụ, đảm bảo thời gian di chuyển và giá vé hợp lý.
Hướng đi nào cho giao thông xanh tại Việt Nam?
Các chuyên gia nhận định rằng, để đạt được mục tiêu “xanh hóa” xe buýt vào năm 2030, Việt Nam cần xây dựng lộ trình cụ thể với sự tham gia của cả nhà nước và tư nhân. Những bài học từ các quốc gia như Singapore hay Trung Quốc, nơi giao thông công cộng xanh đã đạt nhiều thành tựu, có thể là nguồn cảm hứng lớn.
Quan trọng hơn, đây không chỉ là bài toán kinh tế hay kỹ thuật, mà còn là cam kết của Việt Nam trong việc bảo vệ môi trường và phát triển bền vững.
Liên kết ngoài: Nguồn từ Đại Đoàn Kết.
